Μηλιές

Οι Μηλιές Ηλείας είναι χωριό του νομού Ηλείας. Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας, ενώ παλαιότερα ανήκε στον Καποδιστριακό Δήμο Φολόης (δημοτικό διαμέρισμα Μηλεών). Στην απογραφή του 2011 είχε 111 μόνιμους κατοίκους. Oι Μηλιές είναι επίσης πατρίδα του Δημάρχου Νέας Φιλαδέλφειας–Χαλκηδόνος, Άρη Βασιλόπουλου

Γεωγραφία

Οι Μηλιές βρίσκονται στους πρόποδες του όρους Φολόη και βόρεια της Αρχαίας Ολυμπίας. Απέχουν από τον Πύργο 40 χιλιόμετρα, ενώ είναι δυτικά από το χωριό Λάλα στο ίδιο οροπέδιο, αλλά σε χαμηλότερο υψόμετρο (540 μέτρα). Ο πληθυσμός του χωριού είναι περίπου 240 κάτοικοι (απογραφή 2001). Γειτονικά χωριά είναι η Πέρσαινα, το Μποντίνι, η Νεράιδα, ο Δούκας και η Αχλαδινή.

Βόρεια απέναντι από το χωριό, στη θέση “Παλιοβρέστα” είναι το εκκλησάκι Παναγίτσα, η πρώτη εκκλησία στην περιοχή και στο χωριό, το οποίο κτίστηκε περίπου το 1849. Δυτικά του χωριού, σε απόσταση 2 χιλιομέτρων βρίσκεται ο ποταμός Ενιπέας, από τον ομώνυμο ήρωα της ελληνικής μυθολογίας, του οποίου οι πηγές είναι γνωστές στους ντόπιους σαν Αύρα. Στις πηγές του ποταμού είναι χτισμένο και το ανακαινισμένο ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής.

Από το δρόμο δίπλα στο ποτάμι περνούσε κατά την Επανάσταση του 1821 ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης για να πάει στη Ζάκυνθο, όπου συναντιόταν με προύχοντες και καπεταναίους της ορεινής Ηλείας και συζητούσαν θέματα για τον αγώνα και τη λειτουργία των μπαρουτόμυλων της Αύρας. Οι μπαρουτόμυλοι και οι νερόμυλοι της περιοχής βρίσκονταν λίγο πιο μακριά, όπως και οι νεροτριβές για τα υφαντά.

Στο κέντρο του χωριού είναι η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, που είναι ο προστάτης του χωριού και γιορτάζει με πανηγύρι κάθε χρόνο στις 8 Μαΐου. Ανατολικά του χωριού είναι ο Μηλιώτικος κάμπος, που φτάνει μέχρι τα χωριά Λάλα και Αχλαδινή. Στο ανατολικό μέρος του όρους Φολόη υπάρχει το εκκλησάκι της Αναλήψεως.

Ιστορία

Πρώτος οικιστής του χωριού φέρεται να είναι κάποιος Αν. Μπακοβασίλης, αλλά κανένας απόγονος δεν διατήρησε το συγκεκριμένο επώνυμο.

Ο οικισμός Μηλιές πρέπει να δημιουργήθηκε κατά το 1700: αναφορές για πρώτη φορά ιστορικά γίνονται κατά τα έτη 1685-1717. Το χωριό έφτασε να έχει 450 κατοίκους.

Στην ανατολική μεριά του όρους Φολόη βρίσκεται η θέση “Πούσι”, όπου τον Ιούνιο του 1821 έγινε μάχη ανάμεσα σε Έλληνες και Τουρκαλβανούς, οι οποίοι ηττήθηκαν, ενώ κατά τη γερμανική Κατοχή αντάρτες του ΕΛΑΣ έστησαν ενέδρα σε γερμανική φάλαγγα.

Τον Ιούλιο του 2009 στις Μηλιές πραγματοποιήθηκαν οι Γιορτές του Ενιπέα και της Φολόης.